Futbol kateqoriyası üzrə məqalələr

Dünya futbol tarixinə “Qızıl fit” almış yeganə laynsman kimi düşən azərbaycanlı futbol hakimi Tofiq Bəhramov 1925-ci il yanvarın 29- da Ağdamda dünyaya göz açıb. 

Tofiq Bəhramov futbolçu karyerasına 1940-cı ildə başlayıb. O, əvvəlcə “Spartak”ın gənclərdən ibarət komandasında çıxış edib, sonra isə “Neftyanik”ə dəvət olunub. Lakin o, ayağından aldığı zədə nəticəsində futbolçu karyerasına erkən son qoyub.

Ancaq futbolun vurğunu olan Tofiq Bəhramov sevimli məşğuliyyətindən ayrılmayıb və hakim kimi bu idman növündə fəaliyyətini davam etdirib. 1951-ci ildən SSRİ çempionatının oyunlarına təyinat alan azərbaycanlı hakim, 1964-cü ildən isə beynəlxalq oyunları idarə etmək hüququ qazanıb.

Andrea Pirlo 1979-cu ildə, mayın 19-da Lombardiya əyalətindəki Kokşetau şəhərində anadan olub. Boyu 177 sm, çəkisi 68 kq-dı. 39 yaşlı futbolçu standart vəziyyətlərin mahir ifaçısı, uzaq məsafədən endirdiyi möhtəşəm zərbələr, uzun məsafələrdən verdiyi dəqiq ötürmələri ilə tanınır. Karyerası ərzində demək olar ki, mümkün olan bütün titulları qazanan Pirlo “Maestro”, “Arxitektor”, kimi ləqəbələrə layiq görülüb.

Klub
Pirlo peşəkar futbolçu karyerasına 1994-cü ildə “Breşiya”da başlayıb. “A” seriyasında da elə bu klubun heyətində debüt edib. 16 yaşından etibarən İtaliya çempionatında görünən gələcəyin ulduzu 4 mövsüm ərzində “Breşiya”nın heyətində 47 oyuna çıxıb və 6 qol vurub. Buradakı inamlı çıxışı sayəsində Pirlo qısa zamanda ölkənin nəhəng klublarının diqqətini çəkməyi bacarıb və 1998-ci ildə “İnter”ə transfer olunub.

Real Madrid CF — Qurulma tarixi: 6 mart 1902-ci il.

Qol futbolun bəzəyidi. Bəzi matçlarda qolsuz bərabərlik (0:0 hesabı — red.) rəqiblərə 1 xal qazandırsa da, azarkeşlərə bir o qədər də xoş təəssürat vermir. Bəzi matçlarda isə bir-birinin ardınca vurulan qollar stadiona gələn azarkeşləri coşdurur və stadionda əsl futbol abu-havası yaranır. Fan-klubların, oyuna tək gələn sadə amma qatı futbol azarkeşi olan insanlar belə qolları gördükcə coşurlar və bu qolları coşğunluqla qeyd edirlər.

Bu dəfə Sizlərə futbol arenalarında qeydə alınan, hələ də azarkeşlərin yaddaşlarından silinməyən «come back» yəni məğlub ola-ola sonradan qollar vuraraq matçın nəticəsini dəyişəcək oyunlardan məlumat verəcəm. 

1936-37-ci illər müxtəlif sənaye təşkilatlarının nəzdində idman, futbol komandalarının yaranması ilə əlamətdar oldu. Bakıda futbol komandası olmayan zavod, fabrik tapmaq çətin idi.

Belə bir vaxtda ölkədə xüsusi çəkiyə malik olan neft sənayesini yalnız ayrı-ayrı idarələrin komandaları təmsil edirdilər. Buna görə SSRİ Neft Sənayesi Nazirliyi Neftçilərin Həmkarlar İttifaqının nəzdində könüllü idman cəmiyyəti və futbol komandası yaratmaq haqda qərar çıxardı. Neft Sənayesi Nazirliyi Moskvada yerləşdiyindən bütün sənədləşmə işləri rusca aparılmış və buna görə də cəmiyyətin adı rusca «Neftyanik» adlandı. Beləcə, «Neftyanik» Könüllü İdman Cəmiyyətini Bakıda ayrı-ayrılıqda fəaliyyət göstərən neftçıxarma idarələrinin əsasında yaratmaq qərara alındı. Bu iki səbəblə bağlıydı. Birincisi, SSRİ-də ilk dəfə olaraq Neftçilərin Həmkarlar İttifaqı 1906-cı ildə Bakıda yaranmışdı.

Futbola həvəslə baxırsız, amma futbolçular arasında hansının müsəlman olduğunu bilmirsiz.
İndidən qeyd edək ki, müsəlman futbolçuların sayı heç də az deyil və artmaqdadır.

1. Zinəddin Zidan
Fransanın əlcəzairli futbolçusu. Valideynləri İsmayıl və Malikə 1953-cü ildə Əlcəzairin Kabiliyə bölgəsindən Fransanın paytaxtı Parisə miqrasiya edib. Atası burada iş tapa bilmədiyi üçün Marselə köçüblər.

Futbol üzrə dünya çempionatının rəsmi adı belədir: FİFA-nın Dünya Kuboku. Futbol uzrə dünya çempionatı cəmi 20 dəfə keçirilmişdi.

Futbol üzrə ilk dünya çempionatı 1930-cü ildə Uruqvayda (Cənubi Amerika) keçirilmişdir, elə ilk dünya çempionu da Uruqvay (1930-cu il) olmuşdur.

II Dünya Müharibəsi dövründə və neçə illər sonra (1939-1349) futbol üzrə dünya çempionatının keçirilməsi dayandırılmışdır.

Braziliyalı furbolçu Pele (Edson Arantes du Nasimentu) dünya futbolunun kralı hesab edilir. Pele futbol üzrə keçirilən dünya çempionatında rəqib qapılarına 12 top keçirmişdir. Pele — 3 dəfə dünya çempionu olmuş yeganə futbolçudur.

Braziliya yeganə ölkədir ki, fütbol üzrə keçirilən dünya çempionatlarının hamısında iştirak etmişdir.

Futbol üzrə keçirilən DÇ-larında çempion olmuş ölkələr: Braziliya-5 dəfə, İtaliya-4 dəfə, Almaniya-3 dəfə, Uruqvay-2 dəfə, Argentina-2 dəfə, Fransa-1 dəfə, İngiltərə-1 dəfə, İspaniya-1 dəfə...

Futbol üzrə dünya çempionu olanlara 1930-1970-ci illərdə Jül Rime Kuboku verilirdi.

1970-ci ildə Meksikada keçirilən fütbol üzrə dünya çempionatının finalında qarşılaşan Braziliya və İtaliya yığmalarının hər ikisi 2 dəfə dünya çempionu olduğundan 3 dəfə çempion olana kubokun həmişəlik verilməsi qərara alınmışdır. Bu kuboka Braziliya yığması həmişəlik sahib olmuşdur.

Kubok çox maraqlı səyahətlər etmişdir.Yəni ki, ölkədən — ölkəyə keçərək, özünəməxsus səyahətlər etmiş və bununla bərabər “başına” bəlalar gəlmişdir.

Belə ki, Dünya Futbol Kuboku II Dünya Müharibəsi illəri dövründə neçə-neçə illər İtaliya Futbol Federasiyasının prezidentinin çarpayısı altında gizlədilərək, saxlanmışdır.

1966-cı ildə İngiltərədə keçirilən Dünya Çempionatında “təqdim etmə” zamanı oğurlanmış və bir həftədən sonra bir təsadüf nəticəsində tapılmışdır. Bu hadisə belə olmuşdur: Piklz ləqəbli iti sahibi London bağlarının birində gəzdirərkən, bağın ucqar bir yerində itin qazonunu eşerək hürməsini görür və həmin yerə yaxınlaşıb baxarkən, iri bir qızıl kubok görür. İtin sahibi tez polisə xəbər verir. Beləliklə, bir həftədən sonra oğurlanmış Qızıl Kubok xoş bir təsadüf nəticəsində, Piklz ləqəbli itin sayəsində tapılmış olur.

Fərdi qollar
Fransız Stefan Stanis 13 dekabr 1942-ci ildə Milli çempionatda bir oyun ərzində 16 qol vurub. 
Beynəlxalq matçlarda isə Danimarka yığmasının oyunçusu 1908-ci ildə Olimpiya oyunlarında Fransa yığması ilə görüşdə 10 qol vurub (17:1). Elə bu qədər də qolu 1912-ci ildə Olimpiya oyunlarında Almaniya-Rusiya (16:0) matçında Qotfrid Fuks vurub.
Bir mövsümdə ən çox qol vuranlar1927-1928-ci illər mövsümündə vurulmuş qollar üzrə rekordlar 39 matçda 60 qol vuran Uilyam Ralfa və 38 matçda 66 qol vurmuş Ceyms Smitə məxsusdur.

Aqustun 30-da Neftçi səfərdə Kiprin Apoel klubunu 3-1 hesabıyla məğlub edərək Azərbaycan futbolu tarixində ilk dəfə Avropa Liqasının qrup mərhələsinə vəsiqə qazandı. Bu münasibətlə başda Neftçi azarkeşləri olmaqla, ümumilikdə Azərbaycan futbolunun bütün azarkeşlərini, Neftçi demədən, Xəzər demədən bütün Azərbaycan klublarının beynəlxalq uğurlarına sevinən futbolsevərləri təbrik edirəm. Neftçi həqiqətən də buna layiq idi və bununla bir daha Azərbaycan futbolunun flaqmanı olduğunu sübuta yetirmiş oldu.

Təbrikimi etdim indi də keçim əsas məsələyə. Onsuz bu və bu kimi cümlələri onsuz hələ telakanallarda, saytlarda çox görəcəksiz. Məsələ sadədir əslində. Mənim Xəzər Lənkəran azarkeşi olmağımdadır məsələ. Daha dəqiq isə mənim Xəzər Lənkəran azarkeşi olub da Neftçinin qələbəsinə sevinməyim, sosial şəbəkələrdə Neftçini dəstəklədiyimi göstərən statuslar yazmağımdır məsələ. Məsələnin tam mahiyyəti isə mənim cənubdan ola-ola bunları etməyimdir. Mənə deyirlər ki, sən cənubdansansa, Neftçiyə nifrət etməlisən, o bizim düşmənimizdir.