Tapmaca sayı : 60

Adamda yox,
İnsanda var,
Aləmdə yox,
Cahanda var.
Ağ çala qara toxum,
Əlim ilə əkərəm,
Dilim ilə biçərəm.
Ağ çöldə qara toyuq.
Ağ köşəndə yer şumluyuram.
Ağ üstündə qaralar,
Bir-birini qovalar.
Ağ yerə toxum səpərlər.
Ağca atı nalladım,
Səmərqəndə yolladım.
Ağzı birdi, dili mindi,
Gah belə deyir, gah elə.
Anada var, atada yox,
Nuxada var, Bakıda yox.
Araxçınım var atlas,
Ataram suya batmaz.
Arpa yemir, saman yemir,
Anqırır heyvan kimi.
Ay gedir adamıla,
Bir xonça badamıla,
Nə dili var, nə ağzı
Danışır adamıla.
Aya bax axtalanıb,
Qapılar taxtalanıb.
Meydana bir at gəlib,
Burnundan noxtalanıb.
Bakıda bişər,
Şəkidə düşər.
Bir qapağı,
Min yarpağı.
Bir qaraca gözü var,
Dünya dolu izi var.
Bir qarpızım var cığal,
Üstünə dünya sığar.
Bir quşum var canı yox,
Qanadı var, qanı yox,
Uçur uzaq ellərə,
Elə çoxdu, sanı yox.
Bir quşum var nəhanı,
Gəzər cümlə-cahanı,
İstərəm kəsib yeyəm,
Nə əti var, nə qanı.
Bir quşum var, səsi düşüb dünyaya,
O quş məni aparacaqdır Aya.
Bir sandığım var, dünyanın hər yerindən xəbər verir.
Bir sehirli fanaram,
Kibritsiz də yanaram.
Nə yerdə yox, nə göydə,
Havadan sallanaram.
Bu günü adınadı,
Adnanın adı nədi,
Ağdan qara boyanmış,
Boyağın adı nədi?
Dağdan saldım sınmadı,
Daşdan saldım sınmadı,
Körpüdən saldım sındı.
Danışaram dəmirdən,
Cavab gəlir kəndirdən.
Dənizdə bir ev gördüm,
Üstündə var dam-baca.
Yeriyir yavaş-yavaş,
Tapmacadı, tapmaca.
Dili var, insan deyil,
Tikişi var, şal deyil,
Yarpağı var, gül deyil.
Dili yoxdu, dilləndirir,
İnsanı elmləndirir.
Dolanar bütün ərzi,
Aşar dağı, dənizi.
Gəzib göydə gecələr,
Gəlib yerdə dincələr.
Əlim ilə əkərəm,
Dilim ilə biçərəm.
Əllərdə yeriyər,
Buraxsan dayanar.
Gedir-gedir izi yox,
Kəsir-kəsir qanı yox.
Gəlirdim adam ilə,
Bir xəlbir badam ilə,
Düzülüb arpa kimi,
Danışır adam ilə.
Gücü alır nazik teldən,
Xəbər verir hər bir eldən
Adam deyil danışır,
Atəş deyil alışır.
Gün çıxar axtalanar,
Qapılar taxtalanar.
Meydanə bir nər gəlmiş,
Üç yerdən noxtalanar.
Heç yerdə tapammadıq.
Şamda üçünü tapdıq.
Həvəng-həvəng içində,
Həvəngi zəng içində.
Nə yerdədi, nə göydə
Əsil firəng içində.
İnsan deyil, nəfəsi var,
Pələng deyil, nərəsi var.
Yeriyər dəmir üstündə,
Gah yeyin, gah da ahəstə.
Mən aşiqəm xam durmuş,
Bişməmişdən xam durmuş,
Yerlə göy arasında,
Gördüm bircə dam durmuş.
Müşkülü müşkül açar,
Gündə bir, saatda iki,
Həftədə üç gül açar.
Nə dili var, nə ağzı
Nə tarı var, nə sazı,
Hər yerdən xəbər verər,
Oxuyar xoş avazı.
O nədi ki, içində qışdır,
Çölündə bahar.
O nədi ki, yeməyi benzindi,
Ayaq rezindi.
O nədir ki, başın kəsməsən yeriməz.
O nədir, nəfəssizdi,
Bülbüldü, qəfəssizdi.
Uçanda quş tək uçar,
Canı yox, nəfəssizdi.
O tayda duran kişi,
Əlində dəmir kişi,
Bizə bir ulaq göndər.
Nə erkək, nə də dişi.
O üzü qaya,
Bu üzü qaya,
Atıldım mindim
Dəryada daya.
Özü qara, sözü ağ.
Qara toyuq qaqqıldadı,
Qanadları şaqqıldadı.
Qaraca kişi,
Əlində şişi,
Şişini əyər,
Toxumu səpər.
Qaradı gözü,
Uzundu sözü.
Quş deyil, qanadı var,
Quşlardan yeyin uçar.
Suda gəzər canı yox,
Boğazlasan qanı yox.
Suya atsan o batmaz,
Quruda yatsa qalxmaz.
Sulu yerdə kişnər.
Susuz yerdə qışlar.
Taxtadan atı,
Dəmirdən qatı.
Bəndə əlində,
Kürəkdən qatı.
Üç ata minib, özü piyada gedir.
Uzun-uzun qayışlar,
Gedər Gəncədə işlər.
Yağlamışam, duzlamışam,
Qaya altda bağlamışam.
Yaşıldı başı,
Tökülər yaşı.
Dalında iki qardaşı,
Qabağında al qumaşı.
Yerciyi ağdı,
Toxumu qara,
Əllə əkərlər,
Dillə biçərlər.
Top